Erbo-di-toro
Heliotropium europaeum
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-dei-touero, Erbo-di-berrugo, Erbo-dei-Barrugo, Mourello-bastardo, Eliotropo.
Noms en français : Héliotrope d'Europe, Héliotrope commun.
Descripcioun :L'erbo-di-toro èi proun coumuno dins lis escoumbre e li champ ounte flouris à la fin de l'estiéu. Se recounèis eisa à si flour en cimo, lis uno darrié lis autro que sèmblon proun à-n-uno toro. Fai de pichot fru redoun que dounon d'èr à de coucourdoun. Li fueio soun un pau cendrado.
Usanço :L'erbo-di-toro es uno planto empouisounanto que caup proun d'alcalouïde. Ei couneigudo pèr sougna li berrugo, faire tomba la fèbre e lucha contro li gròssi règlo. Poudès vous n'en servi contro li nieroun.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Heliotropium
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Heliotropium europaeum L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753